เรื่องน่ารู้เกี่ยวกับ ถั่งเช่า Cordyceps sinensis (Berk.) Sacc.
ถั่งเช่า (Chong Cao) ได้รับการยกย่องว่า เป็น ไวอากร้าแห่งเทือกเขาหิมาลั ย ถือว่าเป็นสินค้าที่มีมูลค่ าสูงของชาวเอเชีย ด้วยคุณสมบัติที่ให้ผลเรื่อ งการเพิ่มสมรรถภาพทางเพศอัน มีชื่อเสียง อาจเรียกในชื่ออื่นได้อีกว่ า ตังถั่งเช่า หรือ ตังถั่งแห่เช่า ประกอบด้วย 2 ส่วนคือ ส่วนที่เป็นตัวหนอนของผีเสื ้อค้างคาวที่มีชื่อทางวิทยา ศาสตร์ว่า Hepialus armoricanus Oberthiir และส่วนที่เป็นเห็ดซึ่งอยู่ บนตัวหนอนผีเสื้อค้างคาว ที่มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Cordyceps sinensis (Berk.) Sacc. ที่เป็นเช่นนี้ เพราะหนอน ได้กินสปอร์ของเห็ดเข้าไป อาจจะก่อนหรือหลังที่หนอนจำ ศีล และสปอร์ก็ไม่ถูกย่อยทำลาย แต่กลับ เจริญในตัวอ่อนของหนอน อาศัยสารอาหารและแร่ธาตุจาก ตัวหนอน เมื่อถึงฤดูใบไม้ผลิ เห็ดจะเจริญงอก ทะลุออกมาจากส่วนหัวของตัวห นอน มีลักษณะคล้ายกับต้นหญ้าที่ งอกขึ้นมาหนึ่งต้น จากลักษณะดังกล่าวทำให้ชาวจ ีนเรียกถั่งเช่าว่า Chong Cao (worm-grass) ซึ่งหมายถึงหญ้าหนอน โดยเป็นคำเรียกสั้นๆของคำว่ า dong chong xia cao ในขณะที่ชาวธิเบตเรียกว่า yartsa gunbu (summer-grass, winter-worm) ซึ่งหมายถึง ฤดูหนาวเป็นหนอน ฤดูร้อนเป็นหญ้า (อ้างอิงที่ 1-3)
ถั่งเช่า พบได้ในแถบทุ่งหญ้าบนภูเขาป ระเทศจีน (ธิเบต) เนปาล และภูฏาน ที่ระดับความสูง 10,000-12,000 ฟุต จากระดับน้ำทะเล การเก็บถั่งเช่าจะเก็บในช่ว งต้นฤดูใบไม้ผลิ เมื่อขุดตัวหนอนขึ้นจากดินแ ล้ว ล้างน้ำให้สะอาด แล้วตากแห้ง มีการใช้ถั่งเช่าอย่างแพร่ห ลายในประเทศจีนมานานนับศตวร รษ ตำราแพทย์แผนจีนกล่าวว่า ถั่งเช่ามีสรรพคุณทางยาหลาย ประการ เช่น ส่งเสริมสมรรถภาพทางเพศ ช่วยให้อสุจิแข็งแรง บำรุงให้สตรีมีบุตรง่าย ปรับประจำเดือนให้สมดุล บำรุงร่างกาย บำรุงอวัยวะภายใน เช่น ปอด ตับ และไต เป็นต้น ด้วยเหตุนี้ ชาวจีนจึงนิยมนำถั่งเช่ามาป รุงอาหารเพื่อบำรุงสุขภาพ เช่น นำไปตุ๋นรวมกับเป็ด และไก่
ในทางเภสัชวิทยา สารออกฤทธิ์ทางชีวภาพ มีมากมาย แต่ที่สำคัญ คือ สารคอร์ไดเซพิน (Cordycepin) ซึ่งช่วย เพิ่มการใช้ออกซิเจนของเซลล ์อย่างมีประสิทธิภาพ เพิ่มพลังงานในเซลล์ ช่วยเพิ่มเอนไซม์ superoxide dismutase (SOD) ซึ่งป็นสารต้านอนุมูลอิสระ ในเซลล์ อย่างมาก (อ้างอิงที่ 5 )
ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา ของ ถั่งเช่า
ถั่งเช่ามีฤทธิ์ทางเภสัชวิท ยาหลายประการ เช่น เพิ่มสมรรถภาพทางเพศ ช่วยปรับสมดุลของร่างกาย ต้านอนุมูลอิสระ กระตุ้นระบบภูมิคุ้มกัน ลดระดับน้ำตาลในเลือด เพิ่มความแข็งแรง และฟื้นฟูร่างกายในผู้สูงอา ยุ ผู้ป่วยตับอักเสบ ผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง ลดไขมันในเลือด และยับยั้งการแบ่งตัว และทำลายมะเร็งได้หลายชนิด โดย สารออกฤทธิ์ทางชีวภาพที่สำค ัญ คือ สารคอร์ไดเซพิน (Cordycepin) ซึ่ง มี ด้วยกลไกสำคัญ อย่างน้อยสองกลไกคือ ต้านอนุมูลอิสระในเซลล์ ซึ่งพบได้จาการวัดค่า สารต้านอนุมูลอิสระ SOD activity ที่สูงขึ้น และลดค่าของ Lipoperoxidase ( LPO ) ลง และกลไกที่สองคือ ลดการทำงาน ของ Monoamine oxidase –B ( MAO-B) ซึ่งจะมีในเซลล์มากขึ้นเมื่ อสูงอายุ สารCordycepin ในถั่งเช่า มีฤทธิ์ MAO-B inhibitor ทำให้ถั่งเช่า เป็นเสมือนยาอายุวัฒนะตัวหน ึ่งในระดับเซลล์
ถั่งเช่า ช่วยกระตุ้นการไหลเวียนของเ ลือด ส่งเสริมสมรรถภาพทางเพศชาย บำรุงร่างกาย ในผู้สูงอายุและผู้ป่วย มากมาย (อ้างอิงที่ 1-4) มีการทดลองวิจัย ตีพิมพ์ในวารสารการแพทย์ ในผู้ป่วย หลายรูปแบบ ที่มีงานวิจัยที่ดี ทั้ง ผู้สูงอายุ ผู้ป่วยโรคหัวใจวายเรื้อรัง ผู้ป่วยถุงลมโป่งพอง โรคไตวายเรื้อรัง โรคตับอักเสบเรื้อรัง พบว่า ผู้ป่วย จะแข็งแรงขึ้นกว่ากลุ่มที่ไ ด้รับยาหลอก อย่างมีนัยสำคัญทางคลินิก (อ้างอิงที่ 5 )
ในทางเภสัชวิทยา สารออกฤทธิ์ทางชีวภาพ มีมากมาย แต่ที่สำคัญ คือ สารคอร์ไดเซพิน (Cordycepin) ซึ่งช่วย เพิ่มการใช้ออกซิเจนของเซลล
ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา ของ ถั่งเช่า
ถั่งเช่ามีฤทธิ์ทางเภสัชวิท
ถั่งเช่า ช่วยกระตุ้นการไหลเวียนของเ
ข้อควรระวัง
1. ผู้ป่วยเบาหวาน เนื่องจากถั่งเช่า อาจจะมีฤทธิ์ลดน้ำตาลในเลือ ดได้ อาจจะไปเสริมฤทธิ์กับยาลดน้ ำตาลในเลือด
2. สตรีที่มีปัญหาทาง มดลูก รังไข่ เต้านม เช่น ถุงน้ำ เนื้องอก ก้อน ซิสต์
3. ผู้ป่วยตับอักเสบ จากไวรัสตับอักเสบบี เรื้อรัง ที่อาการไม่มาก
1. ผู้ป่วยเบาหวาน เนื่องจากถั่งเช่า อาจจะมีฤทธิ์ลดน้ำตาลในเลือ
2. สตรีที่มีปัญหาทาง มดลูก รังไข่ เต้านม เช่น ถุงน้ำ เนื้องอก ก้อน ซิสต์
3. ผู้ป่วยตับอักเสบ จากไวรัสตับอักเสบบี เรื้อรัง ที่อาการไม่มาก
ข้อห้าม
1.เด็ก สตรีตั้งครรภ์ หรือ สตรีที่กำลังให้นมบุตร
2.ผู้ป่วยที่ได้รับ ยา ต้านการแข็งตัวของเลือดหรือ ยาต้านเกร็ดเลือด
เนื่องจากมีงานวิจัยว่า ผลต่อเกร็ดเลือดเล็กน้อย เหมือนสมุนไพร บางชนิด เช่น กระเทียม แปะก๊วย โสม เห็ดหลินจือ จึงห้ามในผู้ป่วยที่ได้รับย าต้านการแข็งตัวของเลือด หรือยาต้านเกร็ดเลือด
ผู้ที่ได้รับ ยากดภูมิต้านทาน อย่างแรง หรือได้รับการปลูกถ่ายอวัยว ะ
3.โรค พุ่มพวง หรือ SLE
4.ผู้ที่ตับแข็งหรือตับวายอย่ างรุนแรง เช่น มีอาการ ตัวเหลืองตาเหลือง ท้องโต
5.ผู้ป่วย ที่ กำลังได้รับ ยา เคโม หรือ เคมีบำบัด รักษามะเร็ง
1.เด็ก สตรีตั้งครรภ์ หรือ สตรีที่กำลังให้นมบุตร
2.ผู้ป่วยที่ได้รับ ยา ต้านการแข็งตัวของเลือดหรือ
เนื่องจากมีงานวิจัยว่า ผลต่อเกร็ดเลือดเล็กน้อย เหมือนสมุนไพร บางชนิด เช่น กระเทียม แปะก๊วย โสม เห็ดหลินจือ จึงห้ามในผู้ป่วยที่ได้รับย
ผู้ที่ได้รับ ยากดภูมิต้านทาน อย่างแรง หรือได้รับการปลูกถ่ายอวัยว
3.โรค พุ่มพวง หรือ SLE
4.ผู้ที่ตับแข็งหรือตับวายอย่
5.ผู้ป่วย ที่ กำลังได้รับ ยา เคโม หรือ เคมีบำบัด รักษามะเร็ง
เอกสารอ้างอิง
1. The Economics and Sustainability of Cordyceps Harvest in Tibet, American Botanical Council, HC 020492-380
2. บทความเผยแพร่ความรู้สู่ประ ชาชน “ถั่งเช่า” ช่วยเพิ่มสมรรถภาพ จริงหรือ?, สำนักงานข้อมูลสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
http:// www.pharmacy.mahidol.ac.th/ th/knowledge/article/153/ ถั่งเช่า-ช่วยเพิ่มสมรรถภาพ- ได้จริงหรือ/
3. ถั่งเช่า: อิทธิฤทธิ์หญ้า (หนอน) เทวดา, ภาควิชาเทคโนโลยีชีวภาพ คณะอุตสาหกรรมเกษตร ม.เกษตรศาสตร์, สรรสาระเทคโนโลยีชีวภาพ/ เดือนตุลาคม 2554
4. The scientific rediscovery of an ancient Chinese herbal medicine: Cordyceps sinensis: part I, J Altern Complement Med. 1998 Fall;4(3):289-303
5. Adaptogenic Medicinal Fungus Appears Promising, American Botanical Council, HC 061192
6. Int J Oncol. 2013 Mar;42(3):1036-44. doi: 10.3892/ijo.2013.1762. Epub 2013 Jan 4. Apoptosis induction of human prostate carcinoma cells by cordycepin through reactive oxygen species mediated mitochondrial death pathway.
7. Environ Toxicol Pharmacol. 2014 Jul;38(1):239-50. doi: 10.1016/ j.etap.2014.06.003. Epub 2014 Jun 14. Involvement of autophagy in cordycepin-induced apoptosis in human prostate carcinoma LNCaP cells.
8. Indian J Biochem Biophys. 2012 Apr;49(2):86-91. Cordycepin induces apoptosis in human neuroblastoma SK-N-BE(2)-C and melanoma SK-MEL-2 cells.
9. Toxicol Appl Pharmacol. 2011 Dec 1;257(2):165-73. doi: 10.1016/ j.taap.2011.08.030. Epub 2011 Sep Cordycepin-induced apoptosis and autophagy in breast cancer cells are independent of the estrogen receptor.
10. Toxicol In Vitro. 2011 Jun;25(4):817-24. doi: 10.1016/ j.tiv.2011.02.001. Epub 2011 Feb 15. Induction of apoptosis by cordycepin via reactive oxygen species generation in human leukemia cells.
11. Pharmacogn Mag. 2014 Jul;10(39):325-31. doi: 10.4103/0973-1296.137374. Induction of apoptosis by Cordyceps militaris fraction in human chronic myeloid leukemia K562 cells involved with mitochondrial dysfunction.
12. Oncol Rep. 2013 Sep;30(3):1257-64. doi: 10.3892/or.2013.2589. Epub 2013 Jul 4. Cordycepin increases sensitivity of Hep3B human hepatocellular carcinoma cells to TRAIL-mediated apoptosis by inactivating the JNK signaling pathway.
13. Zhongguo Zhong Yao Za Zhi. 1990 Jan;15(1):53-5, 65.[Short-term curative effect of cultured Cordyceps sinensis (Berk.) Sacc. Mycelia in chronic hepatitis B].
14. Zhongguo Zhong Xi Yi Jie He Za Zhi. 2012 Mar;32(3):325-8. [Clinical research of xinganbao capsule on the treatment of chronic hepatitis B liver fibrosis].
15. “ถั่งเช่า” ช่วยเพิ่มสมรรถภาพ จริงหรือ? รองศาสตราจารย์ ดร.นพมาศ สุนทรเจริญนนท์ และ ธิดารัตน์ จันทร์ดอน สำนักงานข้อมูลสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล http:// www.pharmacy.mahidol.ac.th/
16. Cochrane Database Syst Rev. 2014 Dec 18;12:CD008353. doi: 10.1002/ 14651858.CD008353.pub2. Cordyceps sinensis (a traditional Chinese medicine) for treating chronic kidney disease.
17. Zhongguo Zhong Xi Yi Jie He Za Zhi. 1994 May;14(5):271-3, 259. Amelioration of aminoglycoside nephrotoxicity by Cordyceps sinensis in old patients
18
1. The Economics and Sustainability of Cordyceps Harvest in Tibet, American Botanical Council, HC 020492-380
2. บทความเผยแพร่ความรู้สู่ประ
http://
3. ถั่งเช่า: อิทธิฤทธิ์หญ้า (หนอน) เทวดา, ภาควิชาเทคโนโลยีชีวภาพ คณะอุตสาหกรรมเกษตร ม.เกษตรศาสตร์, สรรสาระเทคโนโลยีชีวภาพ/
4. The scientific rediscovery of an ancient Chinese herbal medicine: Cordyceps sinensis: part I, J Altern Complement Med. 1998 Fall;4(3):289-303
5. Adaptogenic Medicinal Fungus Appears Promising, American Botanical Council, HC 061192
6. Int J Oncol. 2013 Mar;42(3):1036-44. doi: 10.3892/ijo.2013.1762. Epub 2013 Jan 4. Apoptosis induction of human prostate carcinoma cells by cordycepin through reactive oxygen species mediated mitochondrial death pathway.
7. Environ Toxicol Pharmacol. 2014 Jul;38(1):239-50. doi: 10.1016/
8. Indian J Biochem Biophys. 2012 Apr;49(2):86-91. Cordycepin induces apoptosis in human neuroblastoma SK-N-BE(2)-C and melanoma SK-MEL-2 cells.
9. Toxicol Appl Pharmacol. 2011 Dec 1;257(2):165-73. doi: 10.1016/
10. Toxicol In Vitro. 2011 Jun;25(4):817-24. doi: 10.1016/
11. Pharmacogn Mag. 2014 Jul;10(39):325-31. doi: 10.4103/0973-1296.137374. Induction of apoptosis by Cordyceps militaris fraction in human chronic myeloid leukemia K562 cells involved with mitochondrial dysfunction.
12. Oncol Rep. 2013 Sep;30(3):1257-64. doi: 10.3892/or.2013.2589. Epub 2013 Jul 4. Cordycepin increases sensitivity of Hep3B human hepatocellular carcinoma cells to TRAIL-mediated apoptosis by inactivating the JNK signaling pathway.
13. Zhongguo Zhong Yao Za Zhi. 1990 Jan;15(1):53-5, 65.[Short-term curative effect of cultured Cordyceps sinensis (Berk.) Sacc. Mycelia in chronic hepatitis B].
14. Zhongguo Zhong Xi Yi Jie He Za Zhi. 2012 Mar;32(3):325-8. [Clinical research of xinganbao capsule on the treatment of chronic hepatitis B liver fibrosis].
15. “ถั่งเช่า” ช่วยเพิ่มสมรรถภาพ จริงหรือ? รองศาสตราจารย์ ดร.นพมาศ สุนทรเจริญนนท์ และ ธิดารัตน์ จันทร์ดอน สำนักงานข้อมูลสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล http://
16. Cochrane Database Syst Rev. 2014 Dec 18;12:CD008353. doi: 10.1002/
17. Zhongguo Zhong Xi Yi Jie He Za Zhi. 1994 May;14(5):271-3, 259. Amelioration of aminoglycoside nephrotoxicity by Cordyceps sinensis in old patients
18
Line . enjoygiff
Mail. sanuchsara@gmail.com
Web. cherries.guide4lift.org